ΒΑΡΔΑΛΗ
Βρίσκεται βόρεια του Δομοκού ,στους πρόποδες του μικρού βουνού Ναρθάκιο ,στο κράσπεδο του Θεσσαλικού κάμπου .Απέχει από το δημόσιο δρόμο Δομοκός – Φάρσαλα περί τα 2 χλμ. και από το σιδηροδρομικό σταθμό του Δομοκού περί τα 3 χλμ .Ακόμα έχει την παλιά τούρκικη ονομασία .Η παράδοση λέγει ότι είχε Τούρκο διοικητή τον Βάρδα- Αλή .
Στην κατοχή ,και μάλιστα τις πρώτες μέρες της εισβολής των Γερμανών στην πατρίδα μας ,κατά την οπισθοχώρηση των Άγγλων (Αυστραλών –Νεοζηλανδών ) με αυτοκίνητα που περνούσαν κατά εκατοντάδες σ’όλο το μήκος του δρόμου από Φάρσαλα προς Δομοκό –Λαμία ,η γερμανική αεροπορία (τα στούκας ) ανά 20-30 και 50 βομβάρδιζαν ,πολυβολούσαν τις φάλαγγες και σκορπούσαν τον πανικό στα γύρω χωριά .
Μέγα Σάββατο έφτασε στο χωριό μια μεγάλη δύναμη γερμανικού στρατού .Έβγαλαν τις οικογένειες από τα σπίτια τους και εγκαταστάθηκαν αυτοί επί δυο μέρες να ξεκουραστούν .Φεύγοντας λεηλάτησαν το χωριό .Πήρανε τρόφιμα και ζώα .Οι οικογένειες τις δύο αυτές μέρες τις πέρασαν σπαρτιάτικα .Ανά 3-4 οικογένειες μαζί σε κάθε δωμάτιο ,στάβλο ή αχυρώνα .Και στο χωριό τούτο οι συναγωνιστές δεν θέλησαν να δώσουν στοιχεία για τις οργανώσεις .Έτσι λοιπόν θα περιγράψουμε μόνον ορισμένα περιστατικά που είναι γνωστό ότι έγιναν εκεί .
Το 1943 οι Ιταλοί με την ομάδα του ιταλόφιλου βλάχου Χαντζάρα ,κάνουν την πρώτη επιδρομή στο χωριό .Συγκέντρωσαν όλους τους άνδρες στο καφενείο του Γουργιώτη και ζήτησαν να τους παραδώσουν τα όπλα .Ο Χαντζάρας ζήτησε τον πρόεδρο του χωριού τον Νάκο Πασπαλά αλλά μέχρις ότου να πάει ο πρόεδρος ο Χαντζάρας σκότωνε τα λελέκια που ήταν πάνω στο καμπαναριό .Σε λίγο πήγε ο πρόεδρος και του ζήτησε να του πει ποιος έχει όπλο .Ο πρόεδρος αρνήθηκε και ο Χαντζάρας άρχισε να τον χτυπά με τον βούρδουλα .
Αφού δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει όπλα ,έπιασε 8 περίπου ,τον Βάιο Αναστασίου ,τον Θεοδωρόπουλο Θεόδωρο του Γ . τον Ζησόπουλο Γεώργιο ,τον Ανθουλή Γεώργιο κ.ά .Τους πήγανε στη Λάρισα και από κει στην Αθήνα και με την κατηγορία ότι είχαν όπλα τους παρέπεμψαν στο στρατοδικείο και τους καταδίκασαν σε θάνατο .
Την ημέρα που ήταν να εκτελεστούν τους ανακοινώθηκε η χάρη της θανατικής ποινής .Ίσως τούτο να συνέπεσε με κάποια ιταλική γιορτή .
Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί που κρατούσαν το σιδηροδρομικό σταθμό ο Δομοκού υποχρέωσαν τους άντρες να εργάζονται την ημέρα ορισμένες ημερες της εβδομάδας στο νταμάρι του σταθμού .Οι Βαρδαλιώτες δεβν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς .Το βράδυ όμως υπηρετούσαν τον αγώνα .Από εκεί παρακολουθούσαν τις κινήσεις του εχθρού και έδιναν κάθε χρήσιμη πληροφορία στους υπεύθυνους των οργανώσεων .Στο χωριό υπήρχε μια αρκετά καλή Εαμική οργάνωση που ήταν πάντα σε κίνηση και δράση .Μια μέρα 5-6 Γερμανοί έφιπποι ξεκίνησαν από το σταθμό και πήγανε στη θέση Λάικα .Εκεί μάζεψαν 400 περίπου πρόβατα και τα πήγαιναν για το σταθμό .
Αμέσως κινήθηκε ο εφεδρικός ΕΛΑΣ του χωριού που ζήτησε ενίσχυση και από τον εφεδρικό ΕΛΑΣ της γειτονικής Αγραπιδιάς .
Ο εφεδροελασίτης Σακκάς Θωμάς με την ομάδα του έτρεξε και έπιασε το πέρασμα και όταν οι Γερμανοί πλησίασαν στα 500-600 μ . περίπου άρχισε άρχισε να τους βάλει με το πολυβόλο κατά ριπές .Οι κατακτητές αιφνιδιάστηκαν και από το φόβο τους εγκατέλειψαν τα πρόβατα .Θέλοντας όμως να εξακριβώσουν πόση δύναμη ανταρτών υπήρχε στο χωριό στείλανε 4 Γερμανούς έφιππους για αναγνώριση .Το παρατηρητήριο είδε τους έφιππους και ειδοποίησε αμέσως την ομάδα κρούσης που ήταν περίπου 15 εφεδροελασίτες με αρχηγό τον Καραζιώγα Νίκο και πολυβολητές τον Σακκά Θωμά και τον Χαραλαμπή Αναστάση .Οι εφεδροελασίτες έπιασαν τα σημεία του χωριού όπου ήταν πιθανό ότι θα περνούσαν οι έφιπποι Γερμανοί .
Προτού ακόμα φτάσουν στην πλατεία όπου ήταν τοποθετημένο το πολυβόλο ,έπεσαν πάνω στον εφεδροελασίτη Σιώμα Γρηγόρη που το όπλο του έπαθε αφλογιστία και ο ίδιος το έβαλε στα πόδια για να σωθεί .
Τότε οι εφεδροελασίτες χτύπησαν τους Γερμανούς από τα άλλα σημεία .Οι εχθροί πανικοβλήθηκαν .Καθώς έφευγαν , ο ένας τραυματίστηκε .Καβάλα στ άλογό του όπως ήταν ακόμη ,έβαζε με το όπλο του ,αλλά ο Καραζιώγας Νίκος από απόσταση 150 μ . περίπου τον πυροβόλησε και τον έριξε κάτω .
Ήταν λοχαγός . Του πήρανε τα ρούχα και το πτώμα του το ρίξαν μέσα σε μια συκιά .
Από τους τρεις που ξεφύγανε ο ένας ήταν τραυματισμένος σοβαρά και την άλλη μέρα πέθανε στο σταθμό .
Άλλο περιστατικό .Το 1943 οι Ιταλογερμανοί διατηρούσαν στο σταθμό στρατόπεδο κρατουμένων με Έλληνες και Γιουγκοσλάβους ομήρους .Μια καλοκαιριάτικη μέρα δραπέτευσαν 3 κρατούμενοι Έλληνες .Ο σκοπός τους πυροβόλησε και τρυάτισε τον έναν . Το παρατηρητήριο παρακολούθησε τη σκηνή αυτή και ειδοποίησε αμέσως τον εφεδρικό ΕΛΑΣ που έτρεξε με κίνδυνο και πήρε τους τρεις σε ασφαλέστερο μέρος .Αφού προσέφερε τις πρώτες βοήθειες στον τραυματία τους προώθησε στο χωριό Πετρωτό .Αργότερα προσεχώρησαν και οι τρεις στον ΕΛΑΣ .
Ένας απ’αυτούς τους ομήρους ήταν ο Λημναίος Θανάσης , αξιωματικός της Ολυμπιακής Αεροπορίας σήμερα .Το 1981 πήγε στο χωριό και για ένδειξη ευγνωμοσύνης προσέφερε στην κοινότητα 10.000 δραχμές .
Το 1984 πήγε και ο δεύτερος στο χωριό , ο Νικολαίδης ονόματι , που είχε μαζί του και συνεργείο της ΕΡΤ και έκαμε ντοκυμανταίρ τη δραπέτευσή του .
Το 1943 το μήνα Απρίλη μια ομάδα ανταρτών με 2 Άγγλους αξιωματικούς σαμποτέρ πήγε νύχτα και ανατίναξε γερμανική αμαξοστοιχία κοντά στο χωριό στη θέση Βούζια με αποτέλεσμα να σκοτωθούν αρκετοί Γερμανοί .Κατά την ανατίναξη τραντάχτηκε ο τόπος λες και έγινε μεγάλος σεισμός .
Οι κάτοικοι φοβούμενοι τα αντίποινα των Γερμανών εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και ανέβηκαν στο βουνό , κοντά στο Πετρωτό .Έπειτα από μια εβδομάδα γύρισαν στο χωριό με μεγάλο φόβο .Οι άνδρες τα βράδια κοιμούνταν έξω στα γύρω υψώματα .Πέρασαν αρκετές μέρες ώσπου οι Γερμανοί ξεκίνησαν για αντίποινα .Πήγαν νύχτα βαθειά χωρίς να τους αντιληφθεί κανείς .Κάνανε μπλόκο στο χωριό και με το χάραμα ,άφηναν ήσυχο όποιον πήγαινε να μπει στο χωριό .Όποιος όμως ήθελε να βγει από το χωριό του το απαγόρευαν .Μετά αφού έγινε πια μέρα ,σταμάτησε πια κάθε κίνηση .Οι γερμανοί ρίξανε μια κόκκινη φωτοβολίδα και αμέσως άρχισαν τα πυρά (πυροβολισμοί) από τα γύρω φυλάκιά τους .Μετά ανά 2-3 Γερμανοί μπήκανε σε όλα τα σπίτια και μάζεψαν τους άντρες στο σχολείο από 18 χρονών και πάνω μέχρι 50 .Συγκέντρωσαν εξήντα περίπου άτομα και μέσα σ’αυτούς ήταν και ένας αντάρτης ο Λόντος Χρήστος από τα Φάρσαλα .
¨Έπειτα χωρίσανε δεξιά τους νέους και αριστερά τους γέρους .Ασφαλώς τους νέους θα εκτελούσανε . Εκείνη τη στιγμή ο Γάκας Βαγγέλης είπε σε όλους ότι αν τους οδηγούσαν στον τόπο της ανατίναξης ,στα Βούζια να σκορπίσουν μέσα στα σιτάρια και όποιος γλιτώσει .Ο Γερμανός σκοπός που ήταν κοντά κάτι κατάλαβε και τους απαγόρευσε κάθε κουβέντα .Η εκτέλεση δεν έγινε χάρις στην ενέργεια του προέδρου του χωριού Ζιάρκα Νίκου .Όταν είδε ότι ήρθαν οι Γερμανοί αυτός δεν πήγε στο σχολείο .Με βοηθούς μερικές γυναίκες και μερικούς γέρους έκαμε μια μεγάλη ετοιμασία να φιλοξενήσει τους επισκέπτες .Ετοίμασε ,ψητό,κοτόπουλα , αυγά , τυριά ,κρασί , ούζο κ.ά .
Οι Γερμανοί ζήτησαν τον πρόεδρο και τότε παρουσιάστηκε ,φορτωμένος με τα παραπάνω δώρα και τα έβαλε πάνω σε τραπέζια μπροστά στους Γερμανούς αξιωματικούς .
Τότε εκείνοι ζήτησαν τις ταυτότητες των νέων κρατουμένων .Όλοι τους ήταν εντάξει ,αλλά ο αντάρτης είχε ταυτότητα Φαρσάλων και τα έχασε δεν μπορούσε να δικαιολογηθεί .
Εκείνη τη στιγμή επενέβη πάλι ο πρόεδρος και είπε : <<Αυτός είναι μαυραγορίτης στο χωριό μας >> κι έτσι δεν τον ενοχοποίησαν .Μετά του ζήτησαν να τους πει ποιοι είναι κομμουνιστές ή αντάρτες απ’αυτούς << για να μην εκτελέσουμε τυχαία αθώους ανθρώπους >> .
Και πάλι ο πρόεδρος με θάρρος λέγει :
-Νιξ κομμουνίστ ,Νιξ παρτιζάνο .Και ο Γερμανός αξιωματικός του λέει :
Δεν έχεις έναν εχθρό για να εκτελέσουμε για να γλιτώσουν οι άλλοι ;
Και πάλι ο πρόεδρος του απαντά δυνατά ;
-Νιξ !Αν θέλετε έναν ,εμένα καπούτ !
Ο Γερμανός τον συμπάθησε για το τόσο θάρρος και τον πατριωτισμό του .Φιλοτιμήθηκε περισσότερο και από την ετοιμασία που τους έκαμε για τραπέζι .Μα και ο φρούραρχος του σταθμού που ήταν εκεί είπε ότι είναι καλοί άνθρωποι ,δουλεύουν όλοι τους τακτικά στον σταθμό .Έτσι τους άφησαν ελεύθερους όλους χωρίς να εκτελέσουν κανέναν ,το ρίξαν στο φαγοπότι και μετά έφυγαν .Πρώτοι που βγήκαν αντάρτες και κατατάχτηκαν στον ΕΛΑΣ ήταν οι Παπαγεωργίου Ανδρόνικος ,ο Κακάρας Σωτήρης και ο Κωνσταντέλος Ντίνος .
Εκεί κοντά ήταν το πέρασμα της σιδηροδρομικής γραμμής (το Σουέζ όπως το λέγανε οι αντάρτες ) απ’όπου διάβαιναν ελασίτες στελέχη οργανώσεων εφοδιοπομπές κ.ά .από Άγραφα προς Όθρυ και από Όθρυ προς Άγραφα .
Οι κάτοικοι ζούσαν πάντα με το φόβο μήπως οι Γερμανοί κάνουν αντίποινα για όλα αυτά .Γι’αυτό οι οικογένειες με τα ζώα τους φύγανε από το χωριό .Πήγανε στο φιλόξενο Πετρωτό .
Το Σεπτέμβριο του 1944 οι Γερμανοί σκότωσαν τον Χατζόπουλο Θανάση ,γέρο 70 χρόνων μπροστά στο σπίτι του γιατί τον θεώρησαν αντάρτη .
Μετά την απελευθέρωση άρχισε όπως και σ’όλη την επαρχία η δίωξη των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης από τις παρακρατικές οργανώσεις ,αλλά επ’αυτών δεν έχουμε στοιχεία ,ποιοι διώχτηκαν και τι άλλο συνέβη στη Βαρδαλή .
Απόσπασμα από το βιβλίο:Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΔΟΜΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ .Συγγραφέας του βιβλίου είναι ο Λάμπρος Μπουρογιάννης , εκπαιδευτικός .
Δεύτερη έκδοση - Αθήνα 1986
Βρίσκεται βόρεια του Δομοκού ,στους πρόποδες του μικρού βουνού Ναρθάκιο ,στο κράσπεδο του Θεσσαλικού κάμπου .Απέχει από το δημόσιο δρόμο Δομοκός – Φάρσαλα περί τα 2 χλμ. και από το σιδηροδρομικό σταθμό του Δομοκού περί τα 3 χλμ .Ακόμα έχει την παλιά τούρκικη ονομασία .Η παράδοση λέγει ότι είχε Τούρκο διοικητή τον Βάρδα- Αλή .
Στην κατοχή ,και μάλιστα τις πρώτες μέρες της εισβολής των Γερμανών στην πατρίδα μας ,κατά την οπισθοχώρηση των Άγγλων (Αυστραλών –Νεοζηλανδών ) με αυτοκίνητα που περνούσαν κατά εκατοντάδες σ’όλο το μήκος του δρόμου από Φάρσαλα προς Δομοκό –Λαμία ,η γερμανική αεροπορία (τα στούκας ) ανά 20-30 και 50 βομβάρδιζαν ,πολυβολούσαν τις φάλαγγες και σκορπούσαν τον πανικό στα γύρω χωριά .
Μέγα Σάββατο έφτασε στο χωριό μια μεγάλη δύναμη γερμανικού στρατού .Έβγαλαν τις οικογένειες από τα σπίτια τους και εγκαταστάθηκαν αυτοί επί δυο μέρες να ξεκουραστούν .Φεύγοντας λεηλάτησαν το χωριό .Πήρανε τρόφιμα και ζώα .Οι οικογένειες τις δύο αυτές μέρες τις πέρασαν σπαρτιάτικα .Ανά 3-4 οικογένειες μαζί σε κάθε δωμάτιο ,στάβλο ή αχυρώνα .Και στο χωριό τούτο οι συναγωνιστές δεν θέλησαν να δώσουν στοιχεία για τις οργανώσεις .Έτσι λοιπόν θα περιγράψουμε μόνον ορισμένα περιστατικά που είναι γνωστό ότι έγιναν εκεί .
Το 1943 οι Ιταλοί με την ομάδα του ιταλόφιλου βλάχου Χαντζάρα ,κάνουν την πρώτη επιδρομή στο χωριό .Συγκέντρωσαν όλους τους άνδρες στο καφενείο του Γουργιώτη και ζήτησαν να τους παραδώσουν τα όπλα .Ο Χαντζάρας ζήτησε τον πρόεδρο του χωριού τον Νάκο Πασπαλά αλλά μέχρις ότου να πάει ο πρόεδρος ο Χαντζάρας σκότωνε τα λελέκια που ήταν πάνω στο καμπαναριό .Σε λίγο πήγε ο πρόεδρος και του ζήτησε να του πει ποιος έχει όπλο .Ο πρόεδρος αρνήθηκε και ο Χαντζάρας άρχισε να τον χτυπά με τον βούρδουλα .
Αφού δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει όπλα ,έπιασε 8 περίπου ,τον Βάιο Αναστασίου ,τον Θεοδωρόπουλο Θεόδωρο του Γ . τον Ζησόπουλο Γεώργιο ,τον Ανθουλή Γεώργιο κ.ά .Τους πήγανε στη Λάρισα και από κει στην Αθήνα και με την κατηγορία ότι είχαν όπλα τους παρέπεμψαν στο στρατοδικείο και τους καταδίκασαν σε θάνατο .
Την ημέρα που ήταν να εκτελεστούν τους ανακοινώθηκε η χάρη της θανατικής ποινής .Ίσως τούτο να συνέπεσε με κάποια ιταλική γιορτή .
Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί που κρατούσαν το σιδηροδρομικό σταθμό ο Δομοκού υποχρέωσαν τους άντρες να εργάζονται την ημέρα ορισμένες ημερες της εβδομάδας στο νταμάρι του σταθμού .Οι Βαρδαλιώτες δεβν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς .Το βράδυ όμως υπηρετούσαν τον αγώνα .Από εκεί παρακολουθούσαν τις κινήσεις του εχθρού και έδιναν κάθε χρήσιμη πληροφορία στους υπεύθυνους των οργανώσεων .Στο χωριό υπήρχε μια αρκετά καλή Εαμική οργάνωση που ήταν πάντα σε κίνηση και δράση .Μια μέρα 5-6 Γερμανοί έφιπποι ξεκίνησαν από το σταθμό και πήγανε στη θέση Λάικα .Εκεί μάζεψαν 400 περίπου πρόβατα και τα πήγαιναν για το σταθμό .
Αμέσως κινήθηκε ο εφεδρικός ΕΛΑΣ του χωριού που ζήτησε ενίσχυση και από τον εφεδρικό ΕΛΑΣ της γειτονικής Αγραπιδιάς .
Ο εφεδροελασίτης Σακκάς Θωμάς με την ομάδα του έτρεξε και έπιασε το πέρασμα και όταν οι Γερμανοί πλησίασαν στα 500-600 μ . περίπου άρχισε άρχισε να τους βάλει με το πολυβόλο κατά ριπές .Οι κατακτητές αιφνιδιάστηκαν και από το φόβο τους εγκατέλειψαν τα πρόβατα .Θέλοντας όμως να εξακριβώσουν πόση δύναμη ανταρτών υπήρχε στο χωριό στείλανε 4 Γερμανούς έφιππους για αναγνώριση .Το παρατηρητήριο είδε τους έφιππους και ειδοποίησε αμέσως την ομάδα κρούσης που ήταν περίπου 15 εφεδροελασίτες με αρχηγό τον Καραζιώγα Νίκο και πολυβολητές τον Σακκά Θωμά και τον Χαραλαμπή Αναστάση .Οι εφεδροελασίτες έπιασαν τα σημεία του χωριού όπου ήταν πιθανό ότι θα περνούσαν οι έφιπποι Γερμανοί .
Προτού ακόμα φτάσουν στην πλατεία όπου ήταν τοποθετημένο το πολυβόλο ,έπεσαν πάνω στον εφεδροελασίτη Σιώμα Γρηγόρη που το όπλο του έπαθε αφλογιστία και ο ίδιος το έβαλε στα πόδια για να σωθεί .
Τότε οι εφεδροελασίτες χτύπησαν τους Γερμανούς από τα άλλα σημεία .Οι εχθροί πανικοβλήθηκαν .Καθώς έφευγαν , ο ένας τραυματίστηκε .Καβάλα στ άλογό του όπως ήταν ακόμη ,έβαζε με το όπλο του ,αλλά ο Καραζιώγας Νίκος από απόσταση 150 μ . περίπου τον πυροβόλησε και τον έριξε κάτω .
Ήταν λοχαγός . Του πήρανε τα ρούχα και το πτώμα του το ρίξαν μέσα σε μια συκιά .
Από τους τρεις που ξεφύγανε ο ένας ήταν τραυματισμένος σοβαρά και την άλλη μέρα πέθανε στο σταθμό .
Άλλο περιστατικό .Το 1943 οι Ιταλογερμανοί διατηρούσαν στο σταθμό στρατόπεδο κρατουμένων με Έλληνες και Γιουγκοσλάβους ομήρους .Μια καλοκαιριάτικη μέρα δραπέτευσαν 3 κρατούμενοι Έλληνες .Ο σκοπός τους πυροβόλησε και τρυάτισε τον έναν . Το παρατηρητήριο παρακολούθησε τη σκηνή αυτή και ειδοποίησε αμέσως τον εφεδρικό ΕΛΑΣ που έτρεξε με κίνδυνο και πήρε τους τρεις σε ασφαλέστερο μέρος .Αφού προσέφερε τις πρώτες βοήθειες στον τραυματία τους προώθησε στο χωριό Πετρωτό .Αργότερα προσεχώρησαν και οι τρεις στον ΕΛΑΣ .
Ένας απ’αυτούς τους ομήρους ήταν ο Λημναίος Θανάσης , αξιωματικός της Ολυμπιακής Αεροπορίας σήμερα .Το 1981 πήγε στο χωριό και για ένδειξη ευγνωμοσύνης προσέφερε στην κοινότητα 10.000 δραχμές .
Το 1984 πήγε και ο δεύτερος στο χωριό , ο Νικολαίδης ονόματι , που είχε μαζί του και συνεργείο της ΕΡΤ και έκαμε ντοκυμανταίρ τη δραπέτευσή του .
Το 1943 το μήνα Απρίλη μια ομάδα ανταρτών με 2 Άγγλους αξιωματικούς σαμποτέρ πήγε νύχτα και ανατίναξε γερμανική αμαξοστοιχία κοντά στο χωριό στη θέση Βούζια με αποτέλεσμα να σκοτωθούν αρκετοί Γερμανοί .Κατά την ανατίναξη τραντάχτηκε ο τόπος λες και έγινε μεγάλος σεισμός .
Οι κάτοικοι φοβούμενοι τα αντίποινα των Γερμανών εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και ανέβηκαν στο βουνό , κοντά στο Πετρωτό .Έπειτα από μια εβδομάδα γύρισαν στο χωριό με μεγάλο φόβο .Οι άνδρες τα βράδια κοιμούνταν έξω στα γύρω υψώματα .Πέρασαν αρκετές μέρες ώσπου οι Γερμανοί ξεκίνησαν για αντίποινα .Πήγαν νύχτα βαθειά χωρίς να τους αντιληφθεί κανείς .Κάνανε μπλόκο στο χωριό και με το χάραμα ,άφηναν ήσυχο όποιον πήγαινε να μπει στο χωριό .Όποιος όμως ήθελε να βγει από το χωριό του το απαγόρευαν .Μετά αφού έγινε πια μέρα ,σταμάτησε πια κάθε κίνηση .Οι γερμανοί ρίξανε μια κόκκινη φωτοβολίδα και αμέσως άρχισαν τα πυρά (πυροβολισμοί) από τα γύρω φυλάκιά τους .Μετά ανά 2-3 Γερμανοί μπήκανε σε όλα τα σπίτια και μάζεψαν τους άντρες στο σχολείο από 18 χρονών και πάνω μέχρι 50 .Συγκέντρωσαν εξήντα περίπου άτομα και μέσα σ’αυτούς ήταν και ένας αντάρτης ο Λόντος Χρήστος από τα Φάρσαλα .
¨Έπειτα χωρίσανε δεξιά τους νέους και αριστερά τους γέρους .Ασφαλώς τους νέους θα εκτελούσανε . Εκείνη τη στιγμή ο Γάκας Βαγγέλης είπε σε όλους ότι αν τους οδηγούσαν στον τόπο της ανατίναξης ,στα Βούζια να σκορπίσουν μέσα στα σιτάρια και όποιος γλιτώσει .Ο Γερμανός σκοπός που ήταν κοντά κάτι κατάλαβε και τους απαγόρευσε κάθε κουβέντα .Η εκτέλεση δεν έγινε χάρις στην ενέργεια του προέδρου του χωριού Ζιάρκα Νίκου .Όταν είδε ότι ήρθαν οι Γερμανοί αυτός δεν πήγε στο σχολείο .Με βοηθούς μερικές γυναίκες και μερικούς γέρους έκαμε μια μεγάλη ετοιμασία να φιλοξενήσει τους επισκέπτες .Ετοίμασε ,ψητό,κοτόπουλα , αυγά , τυριά ,κρασί , ούζο κ.ά .
Οι Γερμανοί ζήτησαν τον πρόεδρο και τότε παρουσιάστηκε ,φορτωμένος με τα παραπάνω δώρα και τα έβαλε πάνω σε τραπέζια μπροστά στους Γερμανούς αξιωματικούς .
Τότε εκείνοι ζήτησαν τις ταυτότητες των νέων κρατουμένων .Όλοι τους ήταν εντάξει ,αλλά ο αντάρτης είχε ταυτότητα Φαρσάλων και τα έχασε δεν μπορούσε να δικαιολογηθεί .
Εκείνη τη στιγμή επενέβη πάλι ο πρόεδρος και είπε : <<Αυτός είναι μαυραγορίτης στο χωριό μας >> κι έτσι δεν τον ενοχοποίησαν .Μετά του ζήτησαν να τους πει ποιοι είναι κομμουνιστές ή αντάρτες απ’αυτούς << για να μην εκτελέσουμε τυχαία αθώους ανθρώπους >> .
Και πάλι ο πρόεδρος με θάρρος λέγει :
-Νιξ κομμουνίστ ,Νιξ παρτιζάνο .Και ο Γερμανός αξιωματικός του λέει :
Δεν έχεις έναν εχθρό για να εκτελέσουμε για να γλιτώσουν οι άλλοι ;
Και πάλι ο πρόεδρος του απαντά δυνατά ;
-Νιξ !Αν θέλετε έναν ,εμένα καπούτ !
Ο Γερμανός τον συμπάθησε για το τόσο θάρρος και τον πατριωτισμό του .Φιλοτιμήθηκε περισσότερο και από την ετοιμασία που τους έκαμε για τραπέζι .Μα και ο φρούραρχος του σταθμού που ήταν εκεί είπε ότι είναι καλοί άνθρωποι ,δουλεύουν όλοι τους τακτικά στον σταθμό .Έτσι τους άφησαν ελεύθερους όλους χωρίς να εκτελέσουν κανέναν ,το ρίξαν στο φαγοπότι και μετά έφυγαν .Πρώτοι που βγήκαν αντάρτες και κατατάχτηκαν στον ΕΛΑΣ ήταν οι Παπαγεωργίου Ανδρόνικος ,ο Κακάρας Σωτήρης και ο Κωνσταντέλος Ντίνος .
Εκεί κοντά ήταν το πέρασμα της σιδηροδρομικής γραμμής (το Σουέζ όπως το λέγανε οι αντάρτες ) απ’όπου διάβαιναν ελασίτες στελέχη οργανώσεων εφοδιοπομπές κ.ά .από Άγραφα προς Όθρυ και από Όθρυ προς Άγραφα .
Οι κάτοικοι ζούσαν πάντα με το φόβο μήπως οι Γερμανοί κάνουν αντίποινα για όλα αυτά .Γι’αυτό οι οικογένειες με τα ζώα τους φύγανε από το χωριό .Πήγανε στο φιλόξενο Πετρωτό .
Το Σεπτέμβριο του 1944 οι Γερμανοί σκότωσαν τον Χατζόπουλο Θανάση ,γέρο 70 χρόνων μπροστά στο σπίτι του γιατί τον θεώρησαν αντάρτη .
Μετά την απελευθέρωση άρχισε όπως και σ’όλη την επαρχία η δίωξη των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης από τις παρακρατικές οργανώσεις ,αλλά επ’αυτών δεν έχουμε στοιχεία ,ποιοι διώχτηκαν και τι άλλο συνέβη στη Βαρδαλή .
Απόσπασμα από το βιβλίο:Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΔΟΜΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ .Συγγραφέας του βιβλίου είναι ο Λάμπρος Μπουρογιάννης , εκπαιδευτικός .
Δεύτερη έκδοση - Αθήνα 1986
2 comments:
ΗΡΩΙΚΟΣ ΔΟΜΟΚΟΣ.ΜΠΡΑΒΟ
ΠΑΝΟΣ
Έγραψα δυο λογάκια έτσι για να μαθαίνουμε εμείς οι νεότεροι της περιοχής !!!
Post a Comment